جلسه دوم: علت خلقت و مهلت یافتن شیطان
بعضی ها میگن اگه خداوند هدفش اینه که انسان رو هدایت کنه، سپس پیامبران رو فرستاد و قرآن کریم رو تا بوسیله اون انسانها به اوج کمال برسن، پس چرا شیطان رو خلق کرد؟
من در این موضوع چند نکته عرض میکنم: اول اینکه خدا شیطان خلق نکرد، بلکه شیطان، شیطان شد. خدا فرعون خلق نکرد، فرعون خودش فرعون شد. و همین شیطان 6 هزار سال خدا رو بندگی کرد. جزء مقربین درگاه خداوند بود و حتی معلم ملائکه بود. هم عابد بود و هم عالم. تنها چیزی که شیطان رو شیطان کرد، سجده نکردن در مقابل آدم بود. از جنس جن بود و از ملائکه نبود وگرنه خدا رو تمرد نمی کرد. خداوند در مورد ملائکه می فرماید،
لَا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ
در سخن بر او پیشی نمی گیرند و به فرمان او کار می کنند
اما در مورد شیطان میفرماید:
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ کَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّیَّتَهُ أَوْلِیَاء مِن دُونِی وَهُمْ لَکُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِینَ بَدَلًا
و آنگاه که به فرشتگان گفتیم که آدم را سجده کنید ، همه جز ابلیس که ، ازجن بود و از فرمان پروردگارش سر بتافت سجده کردند آیا شیطان و فرزندانش را به جای من به دوستی می گیرید ، حال آنکه دشمن شمایند ? ظالمان بدچیزی را به جای خدا برگزیدند
شیطان میگوید:
قَالَ أَنَا خَیْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِی مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِینٍ
من از او بهترم مرا از آتش آفریده ای و او را از گل
میگوید من از آدم بهتر هستم چرا که من رو از آتش و انسان رو از گل آفریدی. به نظر مردم بی مقدار ترین چیز خاکه. الان میخوان بگن دنیا برای کسی ارزش نداره، میگن طلا و خاک براش یکیه. یعنی از خاک پست تر دیگه چیزی نیست.
خدا راجع به جن ها میگه:
وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ
و جن (یا پدر اجنّه) را از شعلهاى سفید و سرخ و سیاه از آتش آفرید
ما جن رو از آتش خلق کردیم. ملائکه از نورند. پس شیطان از طایفه جن بود و از ملائکه نبود. پس نکته اول اینکه خلایق به واسطه اعمال بد خودشون تبدیل به بد میشن. مثل شیطان و فرعون و یزید و صدام.
سوال دوم اینکه چرا خداوند به او مهلت داد؟
به او فرمود قال انک من المنظرین همانا تو از مهلت داده شده گانی و در سوره ص فرمود الی وقت معلوم. ما در قرآن سوره ای داریم به نام جن و . از این سوره استناد میشود که شیاطین نر و ماده دارند و زاد و ولد میکنند و بچه دار میشوند. مرگ و میر دارند و مومن و کافر و بهشتی و جهنمی نیز دارند. عمرشون هم خیلی طولانیه و مثل انسان نیست.
زمان آیت الله بروجردی میگفتند که جعفر جنی از دنیا رفت. میدونید که جعفر جنی تو کربلا اجنه رو برای یاری امام حسین جمع کردکه امام حسین ع فرمودند من به کمک احتیاج ندارم. حالا شما ببینید عمر اجنه چقدر است.
اما بین مفسرین بهترین تفسیر راجع به مهلت شیطان تا ظهور حضرت مهدی است. از امام معصوم سوال کردند چرا خداوند به شیطان مهلت داد؟ امام فرمود چون 6 هزار سال خدا رو عبادت کرده بود، خداوند خواست پاداش 6 هزار سال عبادتش رو بده. یک دعاش رو مستجاب کرد.
وجود شیطان باعث رشد انسان میشود
اما در کل وجود شیطان برای رشد انسان موثر هست که دلایل اون رو در ذیل توضیح میدم:
نکته اول این که استعداد هایی در وجود انسان نهفته است که اگر حریفی برای انسان نباشد این استعدادها بروز نمیکنند. مثلا اگر مریض نبود، علم طب اینقدر پیشرفت نمیکرد. شما یک کشتی گیر را در نظر بگیرید. اگر حریف تمرینی نداشته باشد روز به روز این کشتی گیر ضعیف میشود. انسان هم همینطور است.
استاد ما میگفت یک نفر تو محل ما بود که از کل کشور به دیدنش می اومدن، مریدهاش میگفتن 50 ساله که از در خونه بیرون نیومده مبادا که نگاهش به نامحرم بیفته. مبادا معصیت کنه. اتفاقا اینجور آدم ها خیلی ضعیف بار میان. اینها کمال نیست. ولو میبینی همین آدمی که از خانه بیرون نیامده توسط یه دختر 14 ساله اغوا میشه. برصیصای عابد هم همینطور بود. 70 سال تو یک صومعه عبادت میکرد و بیرون هم نمی آمد. دعا میکرد و مریض شفا میگرفت. مستجاب الدعوه شده بود. یه وقت دختر پادشاه رو آوردن و نتونست خودش رو کنترل کنه و باهاش زنا کرد و بعد هم از ترس اینکه کسی از گناهش مطلع نشه دختر رو کشت و به گناه قتل هم مرتکب شد. ضعیف و شکننده بار میان. اما اگر میخواین روحتون گرگ بارون دیده بشه باید برین جایی که در تضاد با این نیروها تقویت بشین. برین خیابون ونک و قدم بزنین. اونوقت مثل کوه میشین. تمام زن های تهران هم آرایش کنن، دیگه نمیتونن شما رو فریب بدن.
شما حضرت یوسف ع رو نگاه کنید، بعد از اینکه در مجلس زلیخا آمد دیگه فقط زلیخا بهش نامه نمیداد. همه زنهای دربار عاشق حضرت یوسف شده بودن و بهش پیغام میدادن.
امیر المومنین نون جو میخورد. اغلب 4 یا 5 لقمه هم بیشتر نمیخورد. میگن انقدر قوی بود که خیبر رو با یک دست فتح کرد. اونوقت ما انقدر بختیاری و جوجه میخوریم، اما هیچ جونی نداریم. قانون این است. آقایان، این نیست که شما هرچی به جسمت برسی قوی تر میشه. اتفاقا ضعیف میشه. مثلا شما میدونید واکسن چیه؟ واکسن هپاتیت و و آمفولانزا و ... چی هستن؟
اینها میکروب رو به بدن شما وارد میکنن. یعنی میکرب آمفولانزا وارد بدن شما میشه. اما خیلی قوی وارد نمیکنن که انسان مریض بشه. بدن تا میبینه این میکروب اومد، پادزهرش رو میسازه و ترشح میکنه. و وقتی آمفولانزای شدیدی بخواد وارد بدن بشه، چون بدن از قبل آمادگی پیدا کرده با این ویروس مقابله میکنه.
خدا هم شیطان رو وارد بدن انسان کرد که انسان پادزهرش رو برنه و دیگه هیچ شیطانی نتونه اون رو از راه به در کنه. چون میدانید شیطان فقط جن نیست. ما شیطان انسی هم داریم. در ادامه کل سوره ناس تلاوت شد. شما فکر میکنید خانومهایی که با وضعیت بد و سر برهنه بیرون میان، ابزار شیطان برای اغوای شما نیستن؟
آیه قرآن است که یدعو حزبه، شیطان هم برای خوش دسته و حزبی دارد که همه اونها رو فرا میخونه و یکونو من اصحاب السعیر. همه سعیش رو میکنه که شما رو جهنمی کنه. هم لشکر جنی داره و هم لشکر انسی. اونها کی هستن؟ روایت داریم لیس ابلیس اشد جند من النساء.
یعنی شیطان لشکری نیرومند تر از زنان نداره. یه کوری به شما میگه، من تا حالا نامحرم ندیدم. بله همینطوره اما ممکنه صدای یک زن حسش رو تحریک کنه و از راه به در بشه. آدم اگر بخواهد مثل یک فولاد شود باید به صحنه مبارزه بیاد. پادزهر بزند و قوی بشد. به حضرت امیر گفتن شما نون جو میخوری و انقدر قوی هستی؟ ایشان فرمودند این قانون طبیعت است و در نهج البلاغه آمده:
در باغ، درخت هایی که مورد تربیت باغبان قرارمیگیرند و به ثمر میرسند تماشا کنید که شما با یک اشاره میتونید شاخه هاش رو بشکونید. مثل درخت آلبالو. اما شما به کویر برید، این درخت هایی که نه باغبان و نه کود و نه آب دیده رو ببینید که مثل بتون شده و با تبر هم قطع نمیشه.
امیرالمومنین فرمودند مثل یک آدم مجاهد و با مخالفت بر شیطان غلبه کنید و تزکیه نفس کنید و اینگونه درجات انسان بالا میره
شناخت نقاط ضعف
وسوسه های شیطان و هجوم او به انسان باعث میشه که انسان نقاط ضعف خودش رو بشناسه. شما تا با یک کشتی گیر ماهر کشتی نگرفته باشی فکر میکنی همه رو میتونی شکست بدی، اما وقتی کشتی میگیری و ضربه فنی میشی تازه نقاط ضعف خودت رو میشناسی. یک نفر رفته بود جبهه انقدر ترسیده بود گفته بود مرگ در بستر، ثواب کمتر. حالا همین آدم تو دعای ندبه یک کلمن گریه میکرد و میگفت من پای امام زمانم می ایستم. در قرآن داریم اخذناکم بالباءس و الضراء. یعنی یقه بندگانم رو میگیرم و با سختی ها تربیتش میکنم. لعلکم یضرعون. تا اینکه غرورشون رو بشکنن و من رو صدا بزنن.